Cuba, Topes de Collantes!

OLYMPUS DIGITAL CAMERASabah kahvenızı nasıl alırdınız? Şurup şişesiyle. Cienfuegos’tan şahane bir günde sabahın ilk ışıklarıyla ayrıldığımdan sabah 8:00 gibi kahvaltı ve tabii ki kahve molası verdim.

Küba’da şehirler karmaşık yerleşkeler değil giriş ve çıkışlar oldukça kolay. Trafiğin de diğer ülkelere nazaran seyrek olduğunu söyleyebilirim. Ana yolu takip ederek Palmira, Cruces ve Ranchuela’dan sonra kısa süreliğine otobana girdim ama sıcakta o kısa süre hiç bitmeyecekmiş gibi gelmeye başladı. Sanki pedal çevirsem bile bir yere varamıyordum.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERAŞehirlerin arası alabildiğine uzanan yollar, çok sık aralıklarla benzinci bulmak sorun ama hemen hemen her yolda yiyecek içecek satan, olmadı kendi yemeğinden sizinle paylaşacak birilerini bulmak mümkün. Yine de su konusunda temkinli olup, en az ekstra iki üç litre su taşımak gerek.

Şu ana kadar pedalladığım en temiz ülkelerden birisi Küba’ydı. Bir kere her sabah ‘aha bu sabah erkenciyim’ dediğim saatte mutlaka evinin önüyle, bahçesiyle ilgilenen, temizleyenler veya en azından yoldaki bitkileri kesip düzenleyen yol işçileri ile karşılaştım. Hemen her şeyi yukarıda gördüğümüz şurup şişesi gibi, yeniden farklı amaçla kullanıma soktukları için etrafa atılacak çöp sayısı otomatikman düştüğünden yollarda daha az cam kırığına rastladım.  Yollarda yaptığım tespite göre bugünkü insanlık geleceğin bokunda boğulacak! Neden derseniz sorunun cevabı çocuk bezi. Kullanımı kolay bu garabet çocuk bezlerinin topluca yol kenarına atılmasına özellikle Meksika’da sahit oldum. Eh malum Küba’da çocuk bezi, hijyen ped ortalama bir Kübalı için pahalı, aşırı tüketilmediğinden dolayı da yollarda bu tarz çöplere rastlamadım.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERASanta Clara şehrini ziyaret etmemin en büyük nedenlerinden biri Che Guevara anısına yapılmış anıt mezar ve özel eşyaları, hakkında haberler ve fotoğraflardan oluşan müzeyi ziyaret etmekti.

Şehre yaklaştığım sırada yerde tanıdık bir şekil belirmeye başladı. Taşlardan hazırlanmış bir Che portresi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA1959 yılında Küba, daha önce hükümet hakkında hiç bir pratik deneyimi olmayan bir grup genç devrimci tarafından ele geçirilmişti. Öncenin işçisi, köylüsü, meslek erbabı, entelektüeli, idealistiydiler, Che ise içlerindeki en ateşli idealistti. ‘Yeni İnsanı’ (El hombre nuevo) geliştirmeyi aklına koymuştu. Bu ‘Yeni İnsan’ materyalist kazanım yerine başkalarına yardım etmenin mutluluğu ve adil bir toplum inşa etme özverisi ile motive olacaktı. ‘Yeni İnsanı’ yaratmak için ise bilincin değiştirilmesi şarttı, bu da ancak eğitim ile mümkündü. Che’nin girişimiyle başlayan tutumları yeniden şekillendirme çabası en azından üç nesildir devam etmekte.

Küba’da eğitim (okur yazar oranı %97) ve Latin America Medical School of Science (Latin Amerika Tıp Okulu) en azından devrimin inkar edilemeyen başarılarındandır. ‘Yeni İnsanı’ yaratmak için harcanan çabanın işaretlerini ise reklam panolarında, gazete ve televizyonlarda hala görmek mümkün.

Che – Tu ejemplo vive, tus ideas perduran! Che – Suretin yaşıyor, fikirlerin ise kalıcı!

Bunlardan herhangi birinin gerçekten etkisi var mı? Kübalıların değerleri önemli ölçüde diğer toplumlardan farklı mı? Zor bir soru, bence cevabı ise büyük olasılıkla evet. Bazı Kübalıların kuzey amerika tüketim toplumuna özenmesi ve mutsuz olması dışında pek çoğu hala ülkesi için fedakarlığa gönülden razı. Kanıtı ise doktorların taksi şöförlüğü yerine aylık 30 dolara hala hastanelerde görev yapması, öğretmenlerin işi gücü bırakıp turizm sektörüne yönelmemesi ve hala öğretmenlik yapması, dükkanların, toplu taşımanın ve üretimin hala devam etmesi. Sovyetler Birliğinin çökmesi ile 90’lı yıllarda başka toplumları isyana sürükleyecek ‘özel dönemin’ en ağır şartlarında bile insanlar sakinliğini korumuş. Ve bu hükümetin insanları güderek itaatkar koyunlara çevirmesinden de kaynaklanmıyor.

Bence Kübalıların olağanüstü hallerde birarada kalması, bir nebze de olsa Che’nin disiplin ve fedakarlık ideallerinin mayasının tutmuş olmasıdır. ‘Yeni İnsan’ın Küba’da mutlu mesut yaşadığını iddia edemem çünkü kaynak yönetimi oldukça zayıf (insanların aldığı eğitim kalitesinde iş bulmaları çok zor – yeni iş sahası açmak ambargodan dolayı çok zor) ancak Che’nin fotoğrafları halen panolarda ve insanların evlerinin duvarlarında nedeniyse insanlar hala onun ideallerine ulaşmaya gayret ediyorlar.

Queremos que sean como el Che! Biz Che gibi olmak istiyoruz!

Anıt mezar devasa geniş bir alanda önünde kocaman bir park ve sanırım tören alanı var. Müze ise aşağıdaki fotoğrafta soldaki yapı. Öndeki alanda yerdeki mozaikler Che’nin ideallerinden birini sembolize ediyor – tüm dünya ulusları ve ırkları dünyanın etrafında elele

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERAEh o kadar buralara gelip de özçekim yapmamak imkansız.

Sıcakta bayılayazdığıma değdi doğrusu

OLYMPUS DIGITAL CAMERABu arada şunu da söylemeden geçmeyeyim en fazla kafamın karıştığı, polisinden dükkan sahibine herkesin kafasının karıştığı Santa Clara’da Martha’nın evini bulacağım diye deli danalar gibi bir oraya bir buraya bisikletle dolanmaktan bitap düştüm. Tam o sırada otobüs garına yakın yerde çalışan genç bir kadın sağ olsun kalacağım yere kadar benimle birlikte yürüdü.

Yolu öğrenene kadar sıkıntı çektim ama öğrendikten sonrası kolay :) Bisikletle bir kaç tur attım. Bir gece kalacağıma iki gece kalıp hem şehri gezdim hem de dinlendim.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERAİkinci kattaki bisiklete dikkat :)

OLYMPUS DIGITAL CAMERADevrim sırasında Castro ve yoldaşlarının kazanması Amerikan destekli Batista’nın yardım ikmalinin kesilmesine bağlıydı.  Che ve grubunun Santa Clara’da Batısta’ya asker ve mühimmat yardımı götüren treni raydan çıkarması bir bakıma savaşı kazanmalarını sağlamış. Tam da trenin raydan çıkarıldığı noktayı açık hava müzesi haline getirmişler. OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERASanta Clara’da diğer bir önemli Che heykeli ise parti binasının önündeki bu heykel ‘El Che de los niños’ Heykelin üzerinde bir sürü semboller var bildiklerimi aktarmaya çalışayım.

OLYMPUS DIGITAL CAMERASağ omzunda keçinin üzerinde ‘amerindian’ amerikalı yerli ; Che’nin hikayesini kucağındaki çocuğa anlatmasını sembolize ediyor.

OLYMPUS DIGITAL CAMERAPaçalarının birinde arkadaşı Alberto Granados ile amerika kıtasında çıktığı motorsiklet yolculuğunu temsilen bir mtorsiklet vardı.OLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERAMaalesef göğsünün sağ tarafındaki içine kıvrılmış adam ve sol yanındaki at kuyruklu kız hakkında ve de kucağındaki çocuğun elindekinin ne olduğuna dair hiç bir fikrim yok.

OLYMPUS DIGITAL CAMERAKemer tokasında da birlikte devrim için çarpıştığı askeri birliği bulunmakta

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERASanta Clara’dan da günün ilk ışıklarıyla ayrıldım. Kafam hala karışıktı. Bir yanım kendimi gazlayarak Topes de collantes rotasına girsene derken diğer yanım ya yürü işte sakin sakin diğer rotadan git diyordu.

En sonunda isyankar taraf kazandı ve Topes de collantes rotasına girdim. Bu rota ile Kübadaki en zorlu ikinci dağ silsilesini geçecektim. Hemen önümde önceki gün parkta gördüğüm cüzdanı kalın bisikleti hafif turcuya rastlayınca sevindim. Nereden baksan yolu paylaşmak güzeldi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAHaritalar ile yol tabelalarının bibirini tutmadığı rotalardan biri daha. Haritalara göre 80 km tabelaya göre 54 km.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERATırmanış başlamadan evvel çekilen fotolar :) rampa esnasında fotoğraf çekecek gücüm olmadı maalesef, yolun büyük kısmı beton ve hava şartlarıyla birlikte epey bozulmuş drumda.OLYMPUS DIGITAL CAMERATropikal armut molasıOLYMPUS DIGITAL CAMERATekrar asfaltın başlamasıyla keyfim yerine geldi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERATopes de Collantes – mirador yani bakacak noktası, manzara nefis

OLYMPUS DIGITAL CAMERAŞu manzarada nereden nasıl insanların varlıklarına konu geldi hiç bilmiyorum ama beraber bisiklete bindiğim adam baktım yatım var katım var mercedes arabam var şu kadar vergi ödüyorum ancak şu kadar zaman kullanabiliyorum filan diyerek iyice can sıkıcı olmaya başladı. Kime neyin havasını atıyorsun anlamadım ki! Nasıl sinirlendim kelimeler yetmez! ‘benim de şu bisiklet ve üzerindekilerden başka hiç bir şeyim yok, yetiyor da artıyor bile’ diyebildim sadece. Allahtan hızlarımız farklı da çenesini çekmek zorunda kalmadan usul usul rampa çıkmaya devam ettim. İş bisiklette veya tur yapmakla bitmiyor. Aha benim kafadan biri dediğiniz kişi sizin kilometrelerce uzağınıza düşebiliyor. Dolayısıyla yol arkadaşı seçerken dikkatli olmak lazım.

OLYMPUS DIGITAL CAMERAYağmura yakalanmadan sonunda kalacak bir yere vardık. Ertesi gün ise paso iniş ancak bir sene önce geçirdiğim kazadan dolayı inanılmaz temkinli ve yavaşım hatta bazı inişlerde inip bisikletle yürümeyi bile tercih ettim. Eh bu da uyuz yol arkadaşımın basıp gitmesi ve de benim kurtulmama vesile oldu.

OLYMPUS DIGITAL CAMERASert inişten hemen önce yine bir mirador – bacak noktasından manzara

OLYMPUS DIGITAL CAMERAŞurada neden panaromik fotoğraf çekmemişim ben bile şaşırdım, yol aynenböyle neredeyse u şeklinde kapanıp yukarı doğru devam ediyor.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERAChiapas dağlarından sonrası yalan neresi olursa çıkar inerim demiştim. Büyük konuşmamak lazımmış. Topes de Collantes Küba’da size kendinizi, gücünüzü sınayacağınız fotoğraf kaesine sığmayan bir güzellik vaadediyor. Zor mu? zor. Güzel mi? Çok güzel.

Anlat anlat bitmez Küba yazılarının devamında görüşmek üzere

2 Comments

  1. Selam. Biz de seneler önce kendimizi yollara vurduğumuz on günlük bir Küba yolculuğu yapmıştık. ‘Autopista nacional’ ve Topes de Collantes’in yeri ayrı olmuştu. Küba serisini aklımda bütün bu anılarla zevkle okuyorum. Pedala kuvvet. İyi yolculuklar! :)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *